Kokos olie, hondenmoeders en pups
Pups die bij mij blijven, drinken meestal bij hun moeder totdat ze een week of 15 oud zijn. Ze blijft wat melk produceren voor haar pups tot de spijsvertering bijna ontwikkeld is.
In die periode krijgen de pups wel wat yoghurt, kwark en hangop, maar het is geen vast onderdeel van hun voeding.
Als ik een pup overneem van iemand is dat meestal een pup die nog regelmatig bij zijn moeder hoort te drinken om de juiste groeistoffen binnen te krijgen.
Deze pups kregen bij mij altijd een mix van kwark of hangop (of soms yoghurt) met extra toevoegingen en wat gemalen granen, gekookt of ingeweekt. Granen ben ik, toen al, vrij snel mee gestopt, omdat de meeste diertjes er diarree van kregen.
Ik schrijf 'kregen' want tegenwoordig krijgen de pups van buiten elke dag hun portie vers kokosvet om de moedermelk te vervangen. Je zal wel denken, daar komt ze weer met haar klapperboomverhaaltjes maar laat je niet afleiden en lees verder.
In bepaalde Aziatische landen wordt kokosolie of een derivaat daarvan gebruikt in ziekenhuizen als voeding voor ondervoede zieke baby’s, mensen die zo ziek zijn dat ze niet meer kunnen eten en mensen met darmproblemen.
Men gebruikt kokosolie omdat de middellange verzadigde vetten in de olie snel en gemakkelijk verteerd en opgenomen worden om het lichaam te voeden.
Dit is belangrijk voor zieke mensen. Hun lichaam krijgt de mogelijkheid om alle energie te gebruiken voor andere zaken.
Ondervoede kindertjes met een te laag geboortegewicht kunnen sneller bijkomen.
Wanneer vet in de maag aankomt, wordt er een boodschap gestuurd naar de alvleesklier dat er vetverterende enzymen nodig zijn. Die gaat aan het werk om de benodigde enzymen aan te maken en te sturen. Dat duurt een tijdje.
Denk maar even aan hoe lang het duurt voordat iemand met een alvleesklier die het allemaal niet meer zo goed aankan, ziek wordt na een vettige maaltijd.
Als de enzymen er zijn, wordt het vet afgebroken tot kleinere deeltjes die opgenomen worden in de darmwand als bundeltjes vet (lipo) en eiwitten (proteïne), lipoproteïnes.
Deze worden door het lymfesysteem in de bloedbaan gebracht en daarna circuleren ze in het lichaam tot ze afgeleverd worden op plekken waar ze nodig zijn.
De lipoproteïnes worden kleiner en kleiner totdat er bijna niets meer van over is en pas dan worden ze opgepakt door de lever, afgebroken en gebruikt voor de levering van energie of om herverpakt te worden tot andere lipoproteïnes die terug gestuurd worden naar de bloedbaan om verder te circuleren.
Cholesterol, verzadigde vetten, onverzadigde vetten, alles wordt in de lever bij elkaar gevoegd en weer op pad gestuurd.
Kokosolie bevat veel verzadigde vetzuren met een middellange keten die minder lichaamsenergie en minder enzymen nodig hebben om afgebroken te worden tot deeltjes die klein genoeg zijn om verteerd te kunnen worden.
Ze worden snel verteerd en opgenomen met een minimum aan werk. De vetzuren worden bijna onmiddellijk afgebroken door het speeksel en de maagsappen, waardoor de alvleesklier geen enzymen hoeft te produceren. Bron: Thampan, P.K. 1994. Facts and Fallacies About Coconut Oil. Asian and Pacific Coconut Community.
Kinderen die borstvoeding krijgen, zijn gezonder dan kinderen die het niet krijgen. Ze hebben een beter gebit en sterkere kaken, ze zijn minder vatbaar voor allergische aandoeningen, hun spijsvertering is beter en ze hebben meer weerstand.
Ze krijgen belangrijke voedingsstoffen binnen met de moedermelk, maar ook belangrijke antistoffen en stoffen die hen beschermen tegen kinderziektes.
Middellange verzadigde vetten zijn een belangrijk onderdeel van moedermelk, vooral laurinezuur. Het belangrijkste bestanddeel van kokosolie is laurinezuur.
Laurinezuur helpt bij de lacterende moeder o.a. om het bloedsuikergehalte op peil te houden en het beschermt jonge mensjes en diertjes tegen schadelijke organismen.
In de natuur gebeurt niets voor niets, alles heeft een reden: kleine, jonge zoogdieren met een spijsvertering en een immuunsysteem die nog niet volgroeid zijn, kunnen altijd terecht bij de melkbar van mams, die melk voor ze heeft totdat ze in staat zijn om zichzelf te beschermen.
Melkklieren produceren over het algemeen kleine hoeveelheden middellange verzadigde vetten, hierna middellange vetten genoemd.
Onderzoeken bij mensen en dieren hebben aangetoond dat de middellange vetten in de moedermelk een belangrijke rol spelen bij de groei en ontwikkeling van het kroost. Zitten er te weinig in, dan kan het kind ondervoed raken en vatbaar worden voor allerhande ziektes.
Toen een groep drachtige en lacterende zeugen voer kreeg met kokosolie en een tweede groep voer met een andere plantaardige olie, bleek er een groot verschil te zijn tussen de overlevingskansen en de groei van de biggetjes van beide groepen.
De biggetjes in de groep van de moeders met kokosolie in het voer groeiden sneller en waren veel gezonder. Van hen bleef 68 procent in leven tegen 32 procent van de andere groep. Bron: Azain, M.J., 1993. Effects of adding medium-chain triglycerides to sow diets during late gestation and early lactation on litter performance. J. Anim. Sci. 71(11):3011.
Men voegde kokosolie toe aan de melk formule van 46 baby’s met een veel te laag geboortegewicht om te onderzoeken of ze sneller zouden aankomen. De groep met kokosolie in de melk groeide sneller.
Het extra gewicht kwam NIET door de opslag van vet maar door een snellere lichaamsgroei. Bron: Vaidya, U.V., et al. 1992 Vegetable oil fortified feeds in the nutrition of very low birthweight babies. Indian Pediatr. 29(12):1519.
Het is dus belangrijk dat er zoveel mogelijk middellange verzadigde vetten, hierna MiVV, in de moedermelk zitten. Deze voedingsstoffen kunnen geleverd worden door de voeding.
Een moeder die voeding krijgt met MiVV produceert melk die rijk is aan gezondheidsbevorderende voedingsstoffen. Bron: Francois, C.A., et al. 1998. Acute effects of dietary fatty acids on the fatty acids of human milk. Am. J. Clin. Nutr. 67:301.
Er zitten kleine hoeveelheden middellange verzadigde vetten in koeienmelk en andere melkproducten.
Tropische olie en vooral kokosolie, is een goede bron. Ligt het percentage MiVV gewoonlijk ergens tussen de 3 procent en 4 procent, bij lacterende moeders die kokosproducten eten, gaat dit gehalte omhoog.
40 gram kokosolie, ongeveer 3 eetlepels, zorgde bij mensenmoeders 14 uur na inname voor een verhoging van 3,9 procent tot 9,6 procent. Bron: Ibid.
Moedermelk beschermt tegen allerhande kinderziektes zolang het immuunsysteem van het kroost nog niet voldoende ontwikkeld is.
Pups die niet meer kunnen drinken bij hun moeder hebben voeding nodig met dezelfde beschermende en voedende eigenschappen als moedermelk.
Snelle groei
Wordt kokos toegevoegd aan de voeding van jonge dieren, dan worden vitamines, mineralen en eiwitten beter opgenomen.
Het gevolg is een betere groei omdat de voedingstoffen optimaal benut kunnen worden.
Bron: Ignit Bekken, april 2003, De Ware Tijd, Suriname.
