De koolhydraatbehoefte van honden

Drs. Robert van der Molen: Elementaire kynologische kennis, blz. 152, en andere informatie over koolhydraten uit de hoek van de pet food industrie.

De vertering van koolhydraten

Honden eten veel koolhydraten, welke voornamelijk in de vorm van zetmeel worden genuttigd. Vooral brood, aardappelen en rijst bevatten zetmeel.

Daarnaast bevatten alle voedingsmiddelen van plantaardige oorsprong cellulose.




Cellulose is vergelijkbaar met zetmeel, maar de aard van de koppeling tussen de glucose-moleculen is zodanig anders, dat de spijsverteringsenzymen van het maag-darmkanaal niet in staat zijn om cellulose af te breken tot glucose.

Cellulose wordt niet door amylase omgezet, noch door enig ander spijsverteringsenzym van het dier. Alleen bacterien kunnen het cellulose opsplitsen - dankzij hun eigen bacteriele enzymsystemen.

Herkauwende dieren (runderen, schapen, geiten en andere) hebben in hun voormagen (met name de pens) een uitgebreide bacterieflora, zodat ze tenslotte toch nog profijt hebben van het cellulose in hun voedsel.

Paarden, ponies, ezels en andere eenhoevigen hebben in hun blinde en dikke darm een redelijke grote bacterieflora, zodat ook zij tenslotte kunnen profiteren van cellulose.

Indien honden deze darminhoud kunnen opeten (bijvoorbeeld door het voeren van vuile pens) kunnen ze profiteren van de 'voorvertering' door de pens- en darmbacterien, want honden zelf hebben noch voormagen, noch een uitgebreide blinde en dikke darm.

De benodigde bacterieflora is bij honden maar minimaal aanwezig. Het meeste van de cellulose wordt dan ook niet omgezet, maar met de faeces uit het lichaam verwijderd.

Aangezien de celwanden van plantaardige cellen alle het cellulose bezitten, is de hond niet of nauwelijks in staat de celwanden kapot te maken om de voedingsrijke inhoud van de cellen te benutten.

Toch kunnen we plantaardig voedsel geven, indien we bij de bereiding van het voedsel de cellulosewanden kunstmatig kapotmaken. Dat kan door verhitting, fijn hakken of malen.

Het belang van koolhydraten

Koolhydraten worden voor een groot gedeelte direct benut voor de winning van energie tbv de handhaving van de lichaamstemperatuur en het uitvoeren van spieractiviteit. Daarvoor worden de koolhydraten intern 'verbrand'.




Een ander deel bevindt zich tbv de rest van het lichaam in de lever. Bij veel diersoorten (en ook bij de mens) zijn koolhydraten noodzakelijk voor een optimale werking van de hersenen. Ook het hart put het liefst zijn energie uit koolhydraten.

Tenslotte kunnen de koolhydraten gedeeltelijk worden afgebroken en worden omgebouwd tot lichaamsvet. Zelfs kunnen gedeeltelijk afgebroken koolhydraten dienen als basis voor de vorming van aminozuren, de bouwstenen van de eiwitten.

Er zijn praktisch geen normen bekend omtrent de benodigde hoeveelheid koolhydraten in de dagelijkse voeding van de hond. Het is wel gebleken, dat een voeding waarvan de helft van de kilocalorien geleverd wordt door koolhydraten, zeer goed voldoet.

Tot zover Drs. Van der Molen. Nog een paar uitspraken uit de hoek van de pet food industrie.

De koolhydraatbehoefte van honden

Er zijn vragen over de behoefte van honden en katten aan koolhydraten in hun voeding. Small Animal Clinical Nutrition III (1990), uitgegeven door Mark Morris Assoc.

De minimumbehoefte aan koolhydraten in de voeding van hond of kat zijn niet bekend. Op basis van onderzoeken bij de hond en andere diersoorten is het aannemelijk dat honden en katten kunnen leven zonder koolhydraten als er voldoende vet of eiwitten in de voeding zitten, waaruit voldaan kan worden aan de metabolische behoefte aan glucose. The Waltham Book of Dog and Cat Nutrition (1998), edited by Dr. A.T.B. Edney.

Op voorwaarde dat er voldoende aminozuren en glycerol in een voer zitten, is de glucogenische capaciteit van lever en nieren over het algemeen voldoende om te voorzien in de metabolische glucosebehoefte van opgroeiende dieren - zonder koolhydraten in het voer. Nutrient Requirements of Dogs (1985), uitgegeven door de National Research Council.

Aanvullende informatie: Dr. Ian Billinghurst - voeding met veel koolhydraten